| 
| 
|
|
|
Zandblauwtje - Jasione montana | |
Frysk Blauknopke
English Sheep’s-bit
Français Jasione des Montagnes
Deutsch Berg-Sandglöckchen
Synoniemen
Familie Campanulaceae (Klokjesfamilie)
Naamgeving (Etymologie) Jasione komt van het Griekse iasis (genezing). Montana betekent van de bergen.
Uitgebreide beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur Tweejarig of meerjarig.
Plantvorm Hemikryptofyt.
Hoofdbloei Juni t/m augustus.
Afmeting 10-45 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels De penwortel heeft vele dunne, scheef afdalende zijwortels.
|
|
|
|
|
|
Stengels Polvormend (meestal zijn er verscheidene stengels bijeen). De opstijgende of rechtopstaande stengels zijn aan de voet meestal vrij sterk vertakt en ruw behaard. Alleen onderaan dragen ze bladen en bovenaan zijn ze kaal.
|
|
|
|
|
|
Bladeren Onderaan de stengels zitten verspreidstaande, omgekeerd eironde, stompe bladen. Daarboven zie je de langwerpige (lancetvormige tot lijnvormige), spitse bladen. Deze bladen zijn meestal min of meer gegolfd en gaafrandig, zittend en ruw behaard.
|
|
|
|
|
|
Bloemen Tweeslachtig. De blauwe (zeer zelden witte of roodachtie) bloemhoofdjes zijn bolvormig en 1½-2½ cm groot. Aan de voet van het hoofdje zit een vlak, bleekgroen omwindsel. De blaadjes van het omwindsel zijn korter dan de bloemen. De buitenste omwindselblaadjes zijn vaak ruitvormig en de binnenste langwerpig. De bloemen in het hoofdje zijn meestal duidelijk gesteeld en hebben priemvormige kelkslippen. Elke bloem heeft een onderstandig vruchtbeginsel. De vijf helmdraden hebben helmknoppen die onderaan samenhangen en zo een kokertje vormen. De stijl heeft een platte stempel.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden De doosvruchten springen bovenaan met klepjes open. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem Zonnige, open (pioniervegetatie) tot grazige plaatsen op droge, voedselarme, zwak zure, kalkarme en humusarme grond (zand, leem en stenige plaatsen).
Groeiplaatsen Open plekken in schraal grasland, open plekken in bermen en op dijken, heide, rotsachtige heuvels, klippen, laag duingrasland, braakliggende grond, op aangevoerd zand, greppelkantjes, zandgroeven, hellingen, industrieterreinen, spoorbermen en spoorwegterreinen.
Verspreiding
Wereld Oorspronkelijk uit Europa, behalve in het hoge noorden en het zuidoosten, en Noordwest-Afrika.
Nederland Inheems. Algemeen.
Vlaanderen Inheems. Vrij algemeen.
Wallonië Inheems. Vrij zeldzaam.
2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl