Frysk English Bug orchid Français Orchis punaise Deutsch Wanzen-Knabenkraut Synoniemen Orchis coriophora Familie Orchidaceae (Orchideeënfamilie) Naamgeving (Etymologie) Anacamptis komt van het Griekse anakamptoo (ombuigen), omdat de zijdelingse, buitenste bloemdekdelen afstaan. Coriophora betekent wantsen dragend. Uitgebreide beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten). Levensduur Overblijvend. Plantvorm Geofyt. Hoofdbloei Juni en juli. Afmeting 15-35 cm.
Wortels Niet gedeelde en meestal rondachtige knollen.
Stengels De lichtgroene, niet behaarde stengels zijn rolrond of soms iets kantig. Ze zijn bijna tot de top bebladerd.
Bladeren Aan de voet van de stengel groeien korte, schedeachtige, bleke bladen. De onderste bladen staan rechtop en dicht bijeen. Ze zijn groter dan de bovenste. De spitse, blauwgroene bladen zijn langwerpig tot lijnvormig en 6-10 cm lang. Ze zijn gootvormig gevouwen. De bovenste vier tot zeven bladen zijn klein en met een schedeachtig omvattende stengel.
Bloemen Tweeslachtig. De schutbladen zijn langwerpig, vliezig, witachtig, met een groene nerf, soms iets roodachtig aangelopen en minstens zo lang als het vruchtbeginsel. De bloemen vormen slanke aren, die 3-6 cm lang zijn. De aren zijn rolrond en bevatten veel bloemen. De bloemlip is bruinrood, 6-8 mm lang, drielobbig, niet gevlekt en heeft bijna vierhoekige of ruitvormige zijslippen en een niet gedeelde middenslip, die meestal sterk naar achteren is gekromd. De helm is spits en aan de buitenkant vuil bruinachtig paars. De andere bloemdekbladen buigen mutsvormig samen. De buitenste bloemdekbladen zijn paarsrood met onduidelijke, donkerpaarse strepen. De spoor is omlaaggericht, kegelvormig, spits, licht roodachtig-violet en wordt tot half zo lang als het min of meer gebogen vruchtbeginsel. De bloemen stinken wantsachtig.
Vruchten en zaden Een doosvrucht. Eenzaadlobbig.
Biotoop Bodem Zonnige plaatsen op vochtige of natte, matig voedselarme, kalkrijke grond (lemige grond en veen). Groeiplaatsen 's Winters overstroomd hooiland, rivierbegeleidend grasland dat in de zomer oppervlakkig uitdroogt (o.a. langs de Maas en de Geul), schraal grasland en kalkgrasland. Verspreiding Wereld Zuid- en Midden-Europa, West-Azië en Noord-Afrika. Wantsenorchis is sinds het begin van de 20ste eeuw zeer sterk in aantal achteruitgegaan. De noordwestgrens van het verspreidingsgebied is ver opgeschoven naar het zuidoosten. Nederland Inheems. Verdwenen. Voor het laatst gevonden in 1915. Vlaanderen Inheems. Verdwenen. 2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl |