Wilde planten in Nederland en België

Stijve moerasweegbree en Kruipende moerasweegbree - Baldellia ranunculoides

Frysk-Lyts kikkertsblêd en Krûpend kikkertsblêd

English-Lesser Water-plantain and Creeping lesser water-plantain

Français-Alisma fausse renoncule et Baldellie rampante

Deutsch-Igelschlauch und Kriechender Igelschlauch

Synoniemen-Echinodorus ranunculoides, Alisma ranunculoides, Kleine waterweegbree, Baldellia ranunculoides var. ranunculoides.
Kruipende waterweegbree, Echinodorus repens, Baldellia repens

Familie-Alismataceae (Waterweegbreefamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Baldellia is genoemd naar de negentiende eeuwse Italiaanse botanicus Bartolomea Bartolini-Baldelli. Ranunculoides betekent gelijkend op ranunculus (boterbloem) en repens kruipend.

Ondersoorten-Stijve moerasweegbree (Baldellia ranunculoides subsp. ranunculoides) en Kruipende moerasweegbree (Baldellia ranunculoides subsp. repens). Sommige flora's beschouwen ze als twee afzonderlijke soorten (Baldellia ranunculoides en Baldellia repens).

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm- Hydrofyt of helofyt.

Hoofdbloei-Juni t/m september.

Afmeting-Stijve moerasweegbree-5-50 cm.
Kruipende moerasweegbree-5-40 cm.

Stijve moerasweegbree


Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl


© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl


Hans Toetenel - cc by-nc-sa 3.0 nl


Malcolm Storey - bioimages.org.uk - cc by-nc-sa-2.0 uk

Kruipende moerasweegbree


Egbert de Boer - verspreidingsatlas.nl


Olivier Argagnon - cc by-nc-sa 4.0


Pieterjan Vervecken - cc by-nc-nd 3.0


Michael D. Pirie - cc by 4.0

Wortels

Stijve moerasweegbree


herbariaunited.org


herbariaunited.org


herbariaunited.org


herbariaunited.org

Kruipende moerasweegbree


Michael D. Pirie - cc by 4.0


Real Jardín Botánico - cc by-nc 4.0


Mark Scheepens - cc by-nc-nd 3.0


Mark Scheepens - cc by-nc-nd 3.0

Stengels-Stijve moerasweegbree-De meestal rechtopstaande, soms opstijgende of zelden liggende stengels zijn niet bebladerd en wortelen zelden of niet. Ze zijn vrij fors en worden tot 3 mm dik.
Kruipende moerasweegbree-De dunne, tot ongeveer 1 mm brede stengels zweven in het water of kruipen over de grond. Ze vormen uitlopers en wortelen op de knopen en zo ontstaan er weer nieuwe rozetten.

Stijve moerasweegbree


© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl


Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiant - cc by-sa 4.0


Andrea Moro - dryades.units.it/cercapiant - cc by-sa 4.0


Christian Fischer - cc by-sa 3.0

Kruipende moerasweegbree


Michael D. Pirie - cc by 4.0


Arno van Stipdonk - cc by-nc-nd 3.0


Jan Slaats - cc by-nc-nd 3.0


Sabine Meersseman - cc by-nc-nd 3.0

Bladeren-Stijve moerasweegbree-De rozetbladen zijn smal spatelvormig en versmald in een steel, die vaak veel langer is dan de bladschijf. Onder water blijvende planten vormen soms alleen lijnvormige, naar de top geleidelijk versmalde bladeren.
Kruipende moerasweegbree-De bladeren zijn smal spatelvormig en naar de voet geleidelijk in de steel versmald. De bladschijf is vaak langer dan de steel.

Stijve moerasweegbree


Hans Toetenel - cc by-nc-sa 3.0 nl


Christian Fischer - cc by-sa 3.0


Vengolis - cc by-sa 4.0


Kristian Peters - cc by-sa 3.0

Kruipende moerasweegbree


Arno van Stipdonk - cc by-nc-nd 3.0


Kjell Nilsen - cc by-nc-nd 3.0


Mariet Verbeek - cc by-nc-nd 3.0


Hinko Talsma - cc by-nc-nd 3.0

Bloemen-Stijve moerasweegbree-Tweeslachtig. De 1-1,6 cm grote bloemen groeien in één of twee kransen boven elkaar. Elke krans bevat zes tot twintig bloemen. De kroon is meestal wit of soms bleekroze met een gele nagel. De bloemen heben zes meeldraden en ze zijn kleiner dan 1 mm. Ze zijn vaak kleiner dan die van Kruipende moerasweegbree. De bloemsteel is ook na de bloei opgericht.
Kruipende moerasweegbree-De bloemen vormen (vrijwel) zittende schermen. Elk scherm zit temidden van een bladrozet en bevat een klein aantal bloemen (kransen van twee tot zes). De bloemen zijn meestal lila, roze of soms bijna wit (donkerder roze dan die van Stijve moerasweegbree) en 1½-2,2 cm (ze zijn vaak groter dan die van Stijve moerasweegbree). De meeldraden zijn groter dan 1 mm. De top van de bloemsteel kromt zich na de bloei omlaag.

Stijve moerasweegbree


Adrie van Heerden - verspreidingsatlas.nl


Valentine Kalwij- verspreidingsatlas.nl


© Willem Braam - verspreidingsatlas.nl


Malcolm Storey - bioimages.org.uk - cc by-nc-sa-2.0 uk

Kruipende moerasweegbree


Mathieu Menand - cc by-sa 2.0 fr


Kjell Nilsen - cc by-nc-nd 3.0


Jan Ligtenberg - cc by 3.0


Ruud van Middelkoop - cc by-nc-nd 3.0

Vruchten en zaden-Stijve moerasweegbree-Een eenzadige dopvrucht of nootje De vruchthoofdjes worden tot 8 mm breed en zijn rondachtig en kaal. Ze kunnen bijna vijftig nootjes per hoofdje bevatten. Eenzaadlobbig.
Kruipende moerasweegbree-De vruchthoofdjes zijn ongeveer 5 mm breed en bevatten gemiddeld ongeveer vijftien vruchtjes. De vruchtjes zijn 2 mm lang, met zeer kleine haartjes.

Stijve moerasweegbree


Malcolm Storey - bioimages.org.uk - cc by-nc-sa-2.0 uk


Wim Rubers - cc by 3.0


John de Vos - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr


©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Kruipende moerasweegbree


©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Stijve moerasweegbree-Zonnige, open plaatsen op periodiek overstroomde, matig voedselarme tot matig voedselrijke, meestal zwak zure grond. Ook op blijvend onder water staande plekken (zand, leem en katteklei).
Kruipende moerasweegbree-Zonnige, open plaatsen op periodiek overstroomde, matig voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure, humusarme grond en ook in blijvend, ondiep water met een bodem van zand of leem.

Groeiplaatsen-Stijve moerasweegbree-In en langs het water van vennen, 's zomers droogvallende duinplassen, gegraven poelen, ondiepe plasjes, sloten en waterlopen met min of meer stromend water, afgravingen, ijsbaantjes en in en langs greppeltjes in drassig hooiland.
Kruipende moerasweegbree-In en langs plassen, sloten, heidevennen, wielen, zandputten en leemputten.

Verspreiding

Wereld-Baldellia ranunculoides-Europa.

Stijve moerasweegbree-Voornamelijk in West-Europa.

Kruipende moerasweegbree-West-Europa.

Nederland-Stijve moerasweegbree-Inheems. Zeldzaam.

Kruipende moerasweegbree-Inheems-Zeldzaam.

Vlaanderen-Stijve moerasweegbree-Inheems. Zeldzaam.

Kruipende moerasweegbree-Inheems. Zeldzaam.

Wallonië-Stijve moerasweegbree-Inheems. Verdwenen.
Kruipende moerasweegbree-Inheems. Zeer ernstig bedreigd.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl