Rivierkruiskruid - Senecio sarracenicus

Naamgeving (Etymologie): De naam kruiskruid is misschien ontstaan door de kruisgewijs staande bladen, maar meer waarschijnlijk is dat het een verbastering is van de Duitse naam Greiskraut. Senecio is afgeleid van senex (grijsaard), vanwege het spoedig zichtbaar wordende vruchtpluis. Sarracenicus komt van de Saracenen (een Noord-Arabisch volk).

Christian Fischer - CC BY-SA 3.0	© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk
© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk

Wortels: Een kruipende wortelstok met uitlopers.

biodiversity naturalis - CC0	biodiversity naturalis - CC0
biodiversity naturalis - CC0	biodiversity naturalis - CC0

Stengels: De donkergroene, stijf rechtopstaande stengels zijn met merg gevuld en alleen in de bloeiwijze vertakt en behaard. De soort groeit in groepen.

© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk
© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	© Peter Meininger - verspreidingsatlas.nl

Bladeren: De zittende bladen zijn langwerpig-eirond, dikwijls half-stengelomvattend, spits, kaal en hebben een ongelijk gezaagde rand met naar de top gerichte, iets gekromde tanden. De bovenste bladen zijn zittend met een brede voet.

Willemien Troelstra - CC BY-NC-SA 3.0 NL	Teun Spaans - Public Domain
© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk

Bloemen: Polygaam. De bloemhoofdjes vormen brede schermvormige pluimen. De hoofdjes zijn1½-3 cm groot. De zes ot acht lintbloemen zijn geel. De binnenste omwindselkrans bestaat gemiddeld uit dertien (tien tot vijftien) blaadjes. De omwindselbladen hebben een zwarte top.

© Hanneke Waller - verspreidingsatlas.nl	© Hanneke Waller - verspreidingsatlas.nl
© Malcolm Storey - bioimages.org.uk - CC-BY-NC-SA-2.0 uk	Teun Spaans - Public Domain

Vruchten: De nootjes zijn kaal en het vruchtpluis is geelachtig wit. Tweezaadlobbig.

Stefan Lefnaer - CC BY-SA 4.0	Stefan Lefnaer - CC BY-SA 4.0
Stefan Lefnaer - CC BY-SA 4.0	©2006 Digital Plant Atlas - CC BY-NC-SA 3.0 NL

Giftigheid: Giftig.

Bodem: Zonnige tot vaak licht beschaduwde plaatsen op natte, voedselrijke tot zeer voedselrijke, neutrale tot kalkhoudende, humeuze grond (zandig-kleiige rivierafzettingen, zandige leem en soms op zeeklei). De plant doorstaat overspoeling goed.

Groeiplaatsen: Waterkanten (langs rivieren, beken, kanalen en oeverruigtes in zoetwatergetijdengebieden), ruigten (natte ruigten), bossen en bosranden (open plekken in oeverwalbossen en langs bosranden van wilgenbossen, grienden, struwelen (rivierduinen) en ruigten.

Wereld: West-Azië en Midden- en Oost-Europa, noordwestelijk tot in Nederland en Noordwest-Duitsland. In Groot-Brittanië, Denemarken en Zuid-Zweden is het uit vroegere cultuur verwilderd en ingeburgerd.

Nederland: Plaatselijk vrij algemeen in het westelijke rivierengebied, in het noorden van het IJsselgebied en in het Eemgebied. Elders zeer zeldzaam of ontbrekend.

Oude illustraties (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Flora Batava, deel 18, Jan Kops en F.W. van Eeden (1889)	Afbeeldingen der artseny-gewassen met derzelver Nederduitsche en Latynsche beschryvingen. Deel 2 (1796)
Cruijdeboek, deel 1, Rembert Dodoens. Gheslacht, onderscheet, fatsoen, naemen, cracht ende werckinghe (1554)	Flora Danica, Georg Christian Oeder e.a. (1761-1883)
Illustrations of the British Flora, Walter Hood Fitch (1924)

	Wilde planten in Nederland en België