Wilde planten in Nederland en België

Moerasandoorn - Stachys palustris

Frysk-Hazze-ear

English-Marsh Woundwort

Français-Epiaire des marais

Deutsch-Sumpf-Ziest

Synoniemen

Familie-Lamiaceae (Lipbloemenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Stachys betekent aar, naar de aarvormige bloeiwijze. Palustris betekent van het moeras.

Kruising-Moerasandoorn en Bosandoorn (Stachys x ambigua) kunnen met elkaar een bastaard vormen, die in de regel onvruchtbaar is, maar zich door middel van uitlopers soms aanzienlijk kan uitbreiden.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt of geofyt.

Hoofdbloei-Juli en augustus, soms t/m oktober.

Afmeting-40-80, soms tot 120 cm.


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Wortels-De wortels zijn aan de top knolvormig verdikt. Moerasandoorn heeft ondergrondse uitlopers.


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Stengels-De rechtopstaande, vierkante stengels zijn meestal niet of weinig vertakt.


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bladeren-De kruisgewijs tegenoverstaande, langwerpige bladen hebben een zwak hartvormige voet en een spitse top. Ze zijn iets gekarteld. De onderste bladen zijn zittend of kort gesteeld (minder dan 0,5 cm). De 3-12 cm lange middelste en bovenste bladen zijn meestal zittend, halfstengelomvattend, langwerpig tot lancetvormig en hebben een zwak hartvormige voet. De bladen geuren maar weinig.


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bloemen-Tweeslachtig. De bloemen groeien in schijnkransen met vier tot tien bloemen. Ze zijn roze (zelden wit), 1,4-1,8 cm, dubbel zo lang als de kelk, die kort behaard is. De bovenlip van de kroon heeft een gave rand en de onderlip is driedelig met een donkere tekening (het honingmerk). De bloemen hebben vier meeldraden waarvan er twee langer zijn dan de beide andere. Het bovenstandige vierhokkig vruchtbeginsel heeft een stijl met twee stempels.


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl


Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Vruchten en zaden-Een vierdelige splitvrucht. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.


Krzysztof Ziarnek - cc by-sa 3.0


Giorgio Faggi - cc by-nc-nd 4.0


©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Biotoop

Bodem-Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op vochtige of natte, soms periodiek overstroomde, voedselrijke tot zeer voedselrijke, humeuze, vaak zwak zure grond (vrijwel alle grondsoorten).

Groeiplaatsen-Waterkanten, steen- en basaltglooiingen, drijftillen, drooggevallen plaatsen, ruig drassig grasland, bermen, akkers op klei, akkerranden, moerasbossen, bronbossen, struwelen, natte ruigten, grienden en braakliggende grond.

Verspreiding

Wereld-Gematigde en koudere streken op het noordelijk halfrond.

Nederland-Inheems. Algemeen.

Vlaanderen-Inheems. Algemeen.

Wallonië-Inheems. Algemeen.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl