Frysk-Krúsblêdslyt

English-Crosswort

Français-Gaillet croisette

Deutsch-Gewöhnliches Kreuzlabkraut

Synoniemen-Galium cruciata

Familie-Rubiaceae (Sterbladigenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-Cruciata betekent met kruisgewijs staande bladen en laevipes met gladde stengel.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt of chamaefyt.

Hoofdbloei-April t/m juni, soms in augustus opnieuw.

Afmeting-15-60 cm.

Wortels-Een kruipende wortelstok.

Stengels-De lange, rechtopstaande of opstijgende stengels zijn sterk behaard (lange afstaande haren), vierkantig, slap en boven de voet meestal niet vertakt.

Bladeren-De geelgroene bladen zijn ongeveer twee keer zo lang als breed. Ze zijn eirond tot elliptisch, ruw behaard, 1-2 cm, vrij stomp en met drie duidelijke nerven. Ze groeien in kransen van vier.

Bloemen-Polygaam. De bloemen zijn citroengeel en worden 2-3 mm. De bloemen vormen veelbloemige schijnkransen in de bladoksels (de schijnkransen zijn korter dan bladen). Elke schijnkrans bestaat uit twee bijschermen met op het onderste vertakkingspunt schutblaadjes. De middelste bloem van zo'n bijscherm is tweeslachtig en vormt vruchten. Bij de andere bloemen komt de stamper meestal niet tot ontwikkeling.

Vruchten en zaden-De schijnkransen zijn in de vruchttijd omlaag gebogen. De hangende dopvruchtjes (splitvruchtjes) zijn bolvormig, vrij zwart, kaal en kunnen al of niet rimpelig zijn. De zaden zijn zeer kortlevend (korter dan één jaar). Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige of licht beschaduwde plaatsen op matig droge of meestal vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, vaak kalkhoudende grond (zand, leem, zavel, klei, löss en mergel).

Groeiplaatsen-Rivierdijken, bermen, heggen, struwelen, hakhout, voedselrijke bosranden, langs holle wegen, grazige plekken in loofbossen op klei, rivierduinbosjes, spoorbermen, slootkanten en ruigten langs beken.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit West-Azië en Zuid-, Midden- en West-Europa.

Nederland-Inheems. Vrij zeldzaam.

Vlaanderen-Inheems. Vrij algemeen.

Wallonië-Inheems. Algemeen.

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl