Frysk Fetgat English Sticky Groundsel Français Séneçon visqueux Deutsch Klebriges Greiskraut Synoniemen Familie Asteraceae (Composietenfamilie) Naamgeving (Etymologie) De naam kruiskruid is misschien ontstaan door de kruisgewijs staande bladen, maar meer waarschijnlijk is dat het een verbastering is van de Duitse naam Greiskraut. Senecio komt van senex (grijsaard), om het spoedig zichtbaar wordende vruchtpluis. Viscosus betekent kleverig. Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten). Levensduur Overblijvend. Plantvorm Therofyt. Hoofdbloei Juni t/m november. Afmeting 15-45 cm.
Wortels
Stengels Een onaangenaam ruikende plant. De stengels zijn vaak wat heen en weer gebogen en meestal alleen in de bovenste helft vertakt. Ze zijn grijsgroen en dicht met klierharen begroeid, waardoor ze kleverig zijn. De klierharen worden tot ongeveer ¼ mm lang.
Bladeren Giftig. De verspreidstaande, grijsachtig groene bladen zijn langwerpig, veerdelig en spinnenwebachtig behaard. De onderste bladen zijn min of meer gesteeld en de middelste en bovenste zijn naar de voet versmald en zonder of met kleine halfstengelomvattende oortjes.
Bloemen Polygaam. De bloemen vormen vrij losse tuilen met meestal maar vrij weinig bloemhoofdjes. De hoofdjes zijn 0,8-1,2 cm. De gemiddeld dertien lintbladen zijn geel, kort en vaak omgerold (soms niet). Ook de buisbloemen zijn geel. Het omwindsel is ongeveer twee keer zo hoog als breed, de blaadjes zijn groen zonder een zwarte top. De omwindselblaadjes van de buitenste krans (hoogstens vijf) zijn laag ingeplant, vaak op de hoofdjessteel. De buitenomwindselbladen zijn half zo lang als de binnenomwindselbladen en klierachtig behaard.
Vruchten en zaden De 3-4 mm lange nootjes zijn kaal of hebben alleen tussen de ribben één rij korte haartjes. Het vruchtpluis is wit. De zaden zijn langlevend (langer dan vijf jaar). Tweezaadlobbig.
Biotoop Bodem Zonnige, warme, open plaatsen (pionier) op droge tot matig vochtige, voedselarme tot matig voedselrijke, zwak zure tot vaak kalkhoudende grond (grof zand, grind en andere stenige plaatsen). Groeiplaatsen Spoorbermen, omgewerkte grond, verstoorde plekken in bermen, wegkanten, braakliggende grond, haven- en industrieterreinen, mijnterreinen, parkeerterreinen, ruderale plaatsen, voedselrijke ruigten, tussen straatstenen, rolsteenhellingen, puinhopen, stenige open plekken in hellingbossen, kapvlakten, zandg- en grindgroeven, zandstrandjes langs grote rivieren, duinstruweel en kiezelstranden. Verspreiding Wereld Oorspronkelijk uit Zuidwest-Azië en Europa. Nederland Inheems. Algemeen. Vlaanderen Inheems. Vrij algemeen. Wallonië Inheems. Vrij algemeen. 2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl |