Frysk-Berberkrûd

English-Common winter-cress

Français-Barbarée commune

Deutsch-Echtes-Barbarakraut

Synoniemen

Familie-Brassicaceae (Kruisbloemenfamilie)

Naamgeving (Etymologie)-De Nederlandse naam dateert uit de vroege Middeleeuwen, toen planten die in de oudheid niet waren beschreven naar heiligen werden genoemd. Deze plant werd naar Sint Barbara genoemd, een van de veertien heiligen die in nood konden worden aangeroepen. Er zijn ook veel katholieke begraafplaatsen naar haar genoemd. Barbarea is eveneens genoemd naar de heilige Barbara, die in 300 n. Chr. in Nikodema in Klein-Azië leefde. Vulgaris betekent gewoon.

Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).

Levensduur-Tweejarig, zelden overblijvend.

Plantvorm-Hemikryptofyt.

Hoofdbloei-April t/m juni,  soms t/m augustus.

Afmeting-20-90 cm.

Wortels

Stengels-De stengels staan rechtop.

Bladeren-Er wordt eerst een (overwinterende) wortelrozet gevormd. De gesteelde, diep ingesneden wortelbladen hebben aan beide kanten twee tot vijf eivormig-langwerpige deelblaadjes en een groot rondachtig topblaadje met enigszins hartvormige voet. De verspreidstaande onderste stengelbladen lijken sterk op de rozetbladen, maar met twee oortjes aan de stengel (dit laatste geldt ook voor de bovenste stengelbladen). De verspreidstaande bovenste stengelbladen zijn zittend, bochtig ingesneden en niet gedeeld of met één paar zijslippen en een omgekeerd eironde tot breed eironde eindslip. Ze kunnen kaal of gewimperd zijn. De oortjes zijn vrijwel altijd kaal.

Bloemen-Tweeslachtig. De gele, ongeveer 1 cm grote  bloemen groeien in trossen bloemen boven in de stengels. De vier, ongeveer 4-6 mm grote kelkbladen zijn kaal. De vier kroonbladen zijn 5-7 mm. De bloemknoppen zijn bovenaan kaal. Er is één stijl met stempel en er zijn zes meeldraden en een bovenstandig vruchtbeginsel.

Vruchten en zaden-De hauwen groeien aan dunne, schuinafstaande, 4-6 mm lange stelen. De ietwat vierkantige hauwen staan schuin omhoog of ze staan rechtaf. Samen vormen ze een losse tros. Ze zijn 1½-3 cm lang, 1,5-2 mm breed en hebben een 2-3 mm lange spitse snavel (stijl). De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig.

Biotoop

Bodem-Zonnige of licht beschaduwde, open plaatsen op vochtige, matig voedselrijke tot voedselrijke, grazige grond (zand, leem, zavel, klei en stenige plaatsen).

Groeiplaatsen-Bermen, droogvallen grindbanken langs de Maas, rivierdijken, kanaaldijken, heggen, ruderale plaatsen, ruigten, duinen, grasland en langs spoorwegen.

Verspreiding

Wereld-Oorspronkelijk uit Europa en West-Azië.

Nederland-Inheems. Algemeen.

Vlaanderen-Inheems. Algemeen.

Wallonië-Inheems. Vrij algemeen.

Wetenswaardigheden

De plant overwintert met groen blijvende bladrozetten. Als in de winter verse Witte waterkers schaars was, vormde Barbarakruid een soort noodreserve als bron van vitamine C (tegen scheurbuik).

2001-2024 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl