Gewone vogelmelk - Ornithogalum umbellatum

Naamgeving (Etymologie) Ornithogalum komt van het Griekse woord ornithogalon (vogel) en gala (melk). Umbellatum betekent schermvormig of met een scherm bloeiend.

Ondersoorten Gewone vogelmelk (Ornithogalum umbellatum subsp. umbellatum) en Wijde vogelmelk (Ornithogalum umbellatum subsp. divergens of Ornithogalum divergens).

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Wortels Een ronde tot iets eironde bol, die tot ongeveer 3 cm dik wordt, met nevenbollen. Worteldiepte tot 10 cm.
Subsp. divergens heeft vele ronde bollen en bijbollen, die het eerste jaar nog geen blad vormen.
Subsp. umbellatum heeft één bol en enkele langwerpige bijbollen, die snel een blad vormen.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Stengels De rechtopstaande, onbehaarde bloeistengels zijn glad.
Subsp. divergens. De 4-7 cm lange bloemsteel staat na de bloei bloei recht af of is teruggeslagen.
Subsp. umbellatum. De 2-4 cm lange bloemsteel staat na de bloei recht omhoog of schuin af.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bladeren Zwak giftig. De zes tot negen wortelstandige bladeren zijn lijnvormig, gootvormig, stomp en 2-5 mm breed en 20-25 cm lang. Meestal zijn ze langer dan de bloemstengel. Ze hebben een witte middenstreep en zijn vrij slap. Vaak beginnen de bladeren al tijdens de bloei te verdorren. De schutbladen aan de voet van de bloemstelen zijn witachtig.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bloemen Tweeslachtig. De rechtopstaande bloemen zijn langgesteeld. De bloemstelen zijn langer dan de schutbladen, de onderste staan tijdens de vruchttijd bijna horizontaal af. De witte, stervormige, 2½-5 cm grote bloemen vormen een scherm. De bloemdekbladen zijn langwerpig-omgekeerd eirond tot langwerpig-lancetvormig, stomp, van binnen wit en van buiten groen. Het bloemdek is minstens drie keer zo lang als de zes meeldraden. De helmdraden zijn lijn-priemvormig, zonder tanden. De helmknoppen zijn geel. Het vruchtbeginsel is bovenstandig met één stijl.
Subsp. divergens heeft meestal meer dan veertien bloemen.
Subsp. umbellatum heeft vijf tot twaalf bloemen.

Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl
Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl	Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl

Vruchten en zaden Een langwerpig-eironde tot knotsvormige doosvrucht met zes uitstekende ribben. Zaden worden maar zelden gevormd en zijn dan vaak ook niet levenskrachtig. Voortplanting gebeurt hoofdzakelijk doordat de bol nieuwe bolletjes voortbrengt. Eenzaadlobbig.

Isidre blanc - cc by-sa 4.0	Didier Roubaudi - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr
Didier Roubaudi - tela-botanica.org - cc by-sa 2.0 fr	©2006 Digital Plant Atlas - cc by-nc-sa 3.0 nl

Bodem Zonnige of licht beschaduwde en vaak vrij open plaatsen op vochthoudende, matig voedselrijke, vaak kalkhoudende, losse grond (zand, leem, zavel, löss, rivierklei en mergel).

Groeiplaatsen Weiland, hooiland, bermen, loofbossen, parkbossen, voedselrijke bosranden, heggen, bij buitenplaatsen, akkerranden (met name roggeakkers), wijngaarden, spoorbermen, rivierdijken, rivier- en beekoeverwallen, langs duinbosjes, binnenduinrand, begraafplaatsen en plantsoenen.

Wereld Gewone vogelmelk. Europa, behalve in het uiterste noorden, Zuidwest-Azië en Noordwest-Afrika.
Wijde vogelmelk. Europa.

Nederland Gewone vogelmelk. Inheems. Algemeen.
Wijde vogelmelk. Zeer zeldzaam.

Vlaanderen Inheems. Vrij algemeen.
Wijde vogelmelk. Ingeburgerd. Zeer zeldzaam.
Wallonë-Archeofyt. Vrij zeldzaam.
Wijde vogelmelk. Niet ingeburgerd. Zeer zeldzaam.