| 
| 
|
|
|
Donkere ooievaarsbek - Geranium phaeum | |
Frysk Brune earrebarrebek
English Mourning Widow
Français Géranium brun
Deutsch Brauner Storchschnabel
Synoniemen
Familie Geraniaceae (Ooievaarsbekfamilie)
Naamgeving (Etymologie) De vrucht lijkt op de snavel van een ooievaar, vandaar de Nederlandse naam. Geranium komt van het Griekse geranios (kraanvogel), omdat de vrucht enigszins lijkt op de snavel van een kraanvogel. Phaeum betekent donker.
Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten).
Levensduur Overblijvend.
Plantvorm Hemikryptofyt.
Hoofdbloei Mei t/m september.
Afmeting 45-60 cm.
|
|
|
|
|
|
Wortels Een dikke, kruipende wortelstok.
|
|
|
|
|
|
Stengels Polvormend. De rechtopstaande stengels zijn in het bovenste deel vertakt. Ze zijn begroeid met lange, afstaande haren.
|
|
|
|
|
|
Bladeren De rozetbladen zijn langgesteeld. De verspreidstaande, handdelige stengelbladen hebben grof getande slippen met meestal een aantal paren donkere vlekken aan beide kanten van de diepere bladinsnijdingen.
|
|
|
|
|
|
Bloemen Tweeslachtig. De bloemen staan met twee bij elkaar in ijle bloeiwijzen aan het eind van de stengels. De top van de bloemsteel buigt tijdens de bloei (de bloem staat iets voorover). De 0,8-1 cm lange kroonbladen zijn zwartachtig paars (soms violet). Ze zijn iets teruggeslagen, omgekeerd hartvormig, aan de top uitgerand en vaak met een korte eindspits. Elke bloem heeft tien meeldraden. De stempels zijn groengeel.
|
|
|
|
|
|
Vruchten en zaden Een kluisvrucht. De bloemstelen zijn na de bloei niet teruggeslagen. De dofbruine, behaarde deelvruchtjes hebben twee tot vier sterke dwarse plooien. De zaden zijn kaal en glad. Tweezaadlobbig.
|
|
|
|
|
|
Biotoop
Bodem Licht beschaduwde of zonnige plaatsen op vochtige, matig voedselrijke of voedselrijke, neutrale grond (zand en leem).
Groeiplaatsen Loofbossen, parkbossen, bossen bij buitenplaatsen, hellingbossen, bosranden, houtwallen, heggen, struwelen, oude boomgaarden, enigszins ruig grasland, aan de binnenduinrand, slootkanten en beekoevers.
Verspreiding
Wereld Oorspronkelijk uit de berggebieden in Zuid- en Midden-Europa.
Nederland Ingeburgerd in de 18de eeuw. Vrij zeldzaam. De soort komt al sinds 1781 in Nederland voor.
Vlaanderen Ingeburgerd. Vrij zeldzaam.
Wallonië Ingeburgerd. Zeldzaam.
Toepassingen
Cultuur Donkere ooievaarsbek behoort tot de stinsenplanten. De bloem wordt vaak als rouwsymbool gebruikt.
Medicinaal De wortel wordt gebruikt voor medicinaal gebruik. Het is zuiverend en zou een positieve invloed op het hart hebben. Het hart krijgt een rustiger tempo en het zou daardoor een positieve werking op de bloeddruk hebben.
Geurstof-Uit de bladeren en de bloemen wordt een etherische olie gemaakt, die een beetje op de geur van rozen lijkt.
2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl