Frysk English Dwarf Thistle Français Cirse acaule Deutsch Stengellose Kratzdistel Synoniemen Cirsium acaulon Familie Asteraceae (Composietenfamilie) Naamgeving (Etymologie) Cirsium is afgeleid van het Grieks kirsion (een soort distel). Acaule betekent stengelloos. Kruising: Aarddistel kan een bastaard vormen met Moesdistel (Cirsium x rigens). Beschrijving (Klik op een afbeelding om te vergroten). Levensduur Overblijvend. Plantvorm Hemikryptofyt. Hoofdbloei Juli t/m september. Afmeting 5-10 cm, maar soms tot 30 cm.
Wortels Een kruipende, houtige, zich vertakkende, lange wortelstok. Alleen de wortelstok overwintert. Stengels De bloemstengel is meestal zeer kort (zeer zelden tot 30 cm), niet gevleugeld en niet gestekeld.
Bladeren De sterk stekelige bladen vormen een rozet. De in omtrek lancetvormig-omgekeerd eironde bladen zijn veervormig gespleten tot gedeeld, met vrij korte en brede, hoekig drie- tot vierspletige, stekelig getande zijslippen. Van boven is het blad kaal en glanzend donkergroen. Van onderen zijn ze lichter groen en kort behaard. De rozetbladen sterven voor de winter af.
Bloemen Tweeslachtig. Midden in het rozet groeit één (zelden twee tot vier), schijnbaar zittend bloemhoofdje. Het omwindsel is paarsachtig bruin, meer hoog dan breed en urnvormig (centaurieachtig) en nauwelijks stekelpuntig. De bloemen zijn 2-3 cm en roodpaars (zelden vleeskleurig of wit).
Vruchten en zaden Een eenzadige dopvrucht of nootje. Vruchtjes met vruchtpluis aan de top. De zaden zijn kortlevend (één tot vijf jaar). Tweezaadlobbig.
Biotoop Bodem Zonnige, warme plaatsen op droge of matig vochtige, matig voedselarme, kalkrijke grond (mergel, duinzand en stenige grond) in een laagblijvende grasmat (b.v. door begrazing, lichte betreding of voedselarmoede). Groeiplaatsen Kalkgrasland, langs paden in kalkgrasland, weiland, schrale plaatsen in bermen, spoorwegterreinen en elders ook in grazige duinvalleien. Verspreiding Wereld Oorspronkelijk vooral in Midden- en West-Europa. Nederland Inheems. Zeldzaam. Vlaanderen Inheems. Zeer zeldzaam. Toepassingen Vermeerderen Zaaien. 2001-2025 Klaas Dijkstra - cc by-nc-sa 3.0 nl |